در ساعات اولیه دوشنبه، بازارهای جهانی در حالی آغاز به کار کردند که فضای غالب بر آنها، انتظار، احتیاط و تردید بود؛ چرا که تنشهای میان ایران و اسرائیل با تبادل موشکها وارد مرحلهای جدید و نگرانکننده شدهاند. با این حال، واکنش بازارها، علیرغم شرایط جنگی و التهابهای سیاسی، تا این لحظه محتاطانه و بدون ترسهای افراطی بوده است. سرمایهگذاران در حال حاضر بیشتر از آنکه دچار هراس شوند، در موقعیت نظارهگر قرار گرفتهاند.
بازارها در سکوت پراضطراب: واکنش محدود به جنگ خاورمیانه
شاخصهای آسیایی، برخلاف انتظارات تحلیلگران، امروز با رنگ سبز به کار خود ادامه دادند. نیکی ژاپن بیش از ۱.۲٪ رشد داشت و بازار کره جنوبی نیز در حدود ۱.۳٪ افزایش یافت. در چین نیز رشد ۶.۴٪ خردهفروشی در ماه می فراتر از انتظارات بود، اگرچه این خبر تأثیر چندانی بر شاخصها نداشت و سرمایهگذاران بیشتر درگیر ریسکهای ژئوپلیتیکی بودند. این رشدها نشان از پایداری روانی نسبی سرمایهگذاران آسیایی دارد که در مواجهه با اخبار تند و تنشآمیز، خونسردی خود را حفظ کردهاند.
از سوی دیگر، قیمت نفت که در شروع بازار تا ۴٪ جهش کرده بود، بهتدریج تعدیل شد و در حال حاضر حدود ۱٪ رشد نشان میدهد. تحلیلگران معتقدند تا زمانی که تنگه هرمز هدف تهدید مستقیم ایران قرار نگیرد و صادرات انرژی مختل نشود، بازار نفت از شوک شدید در امان خواهد ماند. البته قیمتهای نفت طی هفته گذشته نیز در مسیر صعودی قرار داشتند که اکنون این تنشها به آن دامن زدهاند.
تأثیرات بر نشست پیشروی فدرال رزرو و چشمانداز نرخ بهره
افزایش اخیر قیمت نفت میتواند فدرال رزرو را در مسیر کاهش نرخ بهره مردد کند. در حالی که بازارها انتظار داشتند امسال دو مرتبه کاهش نرخ بهره اعمال شود، برخی تحلیلها اکنون بر این باورند که تنها یک نوبت کاهش محتمل است. بنابراین، چشمها به نمودار نقطهای فدرال در جلسه این هفته دوخته شده است که مسیر آینده سیاست پولی را مشخص خواهد کرد. این نمودار (dot plot) نقش تعیینکنندهای در جهتگیری معاملات بازارهای سهام و اوراق خواهد داشت.
نرخ بهره فعلی در محدوده ۴.۲۵ تا ۴.۵٪ قرار دارد و تا این لحظه بازارها احتمال کاهش در این جلسه یا حتی در ماه ژوئیه را بسیار پایین میدانند. دادههای خردهفروشی آمریکا که قرار است روز سهشنبه منتشر شود نیز تأثیر زیادی در تصمیمگیریهای آتی خواهد داشت، بهویژه اگر کاهش فروش خودروها باعث افت شاخص کلی شود.
تلاقی جنگ و سیاست: دردسر تازه برای نشست G7
همزمان با تشدید تنشهای خاورمیانه، نشست سران گروه هفت در کانادا آغاز شده و سایه سنگین تعرفههای ترامپ بر این نشست افتاده است. نبود پیشرفت در توافقهای تجاری، بهویژه با چین، چشمانداز سیاسی و اقتصادی را مبهم کرده است. بهنظر میرسد تنش نفتی ناشی از درگیری اسرائیل و ایران، بهعنوان یک عنصر تورمی جدید، جایگاه ویژهای در این اجلاس پیدا کند.
مذاکرات بر سر تعرفههای امنیتی بر صادرات مواد معدنی حساس میان آمریکا و شرکایش، یکی از محورهای مناقشهآمیز این اجلاس است. در این فضا، هرگونه افزایش تنش میتواند بر روند این مذاکرات تأثیر منفی بگذارد و حتی اتحاد کشورهای G7 را تحت فشار قرار دهد.
حرکات جالب در بازار ارزها و کالاها
در بازار ارز، دلار در برابر ین ژاپن در سطح ۱۴۴.۱۷ ثابت ماند و یورو نیز تغییر قابل توجهی نداشت. با توجه به واردکننده بودن ژاپن و اتحادیه اروپا در حوزه انرژی، افزایش قیمت نفت میتواند فشار بر ین و یورو را افزایش دهد. در مقابل، ارز کشورهای صادرکننده نفت از جمله نروژ و کانادا رشد داشتند و کرون نروژ به بالاترین سطح خود از ابتدای ۲۰۲۳ رسید.
نکته قابلتوجه دیگر این است که دلار آمریکا، بهعنوان یک صادرکننده خالص انرژی در سالهای اخیر، نیز در برابر برخی ارزها تقویت شده است. بانک دویچه اعلام کرد: «در محیط کنونی، ارز کشورهایی با تراز تجاری مثبت انرژی، از شوکهای قیمتی نفت سود میبرند.»
سیاستهای بانکهای مرکزی جهان: هفتهای پر از تصمیمگیری
این هفته، چندین بانک مرکزی نشست دارند:
- بانک ژاپن روز سهشنبه تشکیل جلسه میدهد و احتمال تغییر در سیاست نرخ بهره وجود ندارد، اما ممکن است روند کاهش اوراق قرضه در سال آینده را کندتر کند. برخی گمانهزنیها حتی احتمال سیاستهای انقباضی بیشتر در نیمه دوم سال را نیز مطرح کردهاند.
- بانک انگلستان و بانک نروژ احتمالاً نرخ بهره را ثابت نگه میدارند، هرچند بازار همچنان نسبت به بیانیهها و انتظارات آتی حساس خواهد بود.
- بانک ملی سوئیس به احتمال زیاد نرخ بهره را به صفر کاهش خواهد داد و حتی برخی شانس کاهش به زیر صفر را نیز مطرح میکنند، بهویژه با توجه به قدرت بیشازحد فرانک سوئیس که صادرات این کشور را تحت فشار قرار داده است.
- ریکسبانک سوئد نیز به احتمال زیاد نرخ بهره را کاهش خواهد داد تا با کاهش تورم و کاهش رشد اقتصادی مقابله کند.
طلا و نفت: رصد امن و مخاطرهآمیز بازارها
طلا با نوسانات خفیف به ۳۴۳۰ دلار در هر اونس رسید که نشان از تقاضای محدود، اما پایدار برای دارایی امن در شرایط تنش دارد. این رشد اندک، عمدتاً حاصل نگرانیهای ژئوپلیتیکی بوده است و اگر درگیریها گسترش یابد، ممکن است طلا جهش قابلتوجهتری را تجربه کند.
نفت نیز همچنان در کانون توجه قرار دارد؛ جایی که برنت به ۷۴.۹۵ دلار و نفت خام آمریکا به ۷۳.۸۲ دلار رسید. بازار همچنان از خطر احتمالی بسته شدن تنگه هرمز و اختلال در عرضه انرژی منطقه نگران است. تحلیلگران هشدار دادهاند که در صورت بسته شدن تنگه، بیش از یک پنجم عرضه جهانی نفت با خطر مواجه خواهد شد.
در حالی که بازارهای جهانی در یک حالت انتظار محتاطانه بهسر میبرند، معاملهگران باید تمرکز خود را بر چند محور اساسی قرار دهند:
- هرگونه نشانهای از گسترش درگیری ایران و اسرائیل، میتواند موج جدیدی از ریسکگریزی در بازارها ایجاد کند.
- تغییرات در مسیر نرخ بهره فدرال رزرو میتواند بازارهای سهام و ارز را متلاطم کند.
- ارز کشورهای صادرکننده انرژی فرصت مناسبی برای سرمایهگذاری در کوتاهمدت خواهند بود.
- رفتار بانکهای مرکزی اروپا و آسیا در مقابل افزایش قیمت نفت، میتواند مسیر بازارهای ارز را تغییر دهد.
- نفت و طلا، هر دو بهعنوان داراییهای کلیدی در شرایط عدمقطعیت، باید بهدقت زیر نظر باشند.
در این فضا، هوشیاری، رصد دقیق اخبار و تنظیم استراتژی متناسب با شرایط ژئوپلیتیکی، برای تریدرها حیاتی خواهد بود؛ بهویژه در روزهایی که سایه جنگ، سیاست، نفت و تورم همزمان بر بازارها افتاده است. اکنون زمان آن است که سرمایهگذاران با ذهنی باز، واکنش سریع و استراتژیهای انعطافپذیر وارد صحنه شوند.